Over het Duitse van de Romantiek (2)

Veel gezaghebbende Duitsers hebben zich al heel snel tegen de romantiek  afgezet. Heinrich Heine was in (West-)Duitsland tot lang na de tweede wereldoorlog verpönt, en zelfs nu nog is hij bekender buiten Duitsland dan in zijn vaderland.
De achtergrond van de weerstand tegen de romantiek was vooral politiek. Aanhangers van de romantiek waren vaak tevens voorstanders van de Franse revolutie. De gevestigde orde (waarvan Goethe na zijn Sturm und Drang-periode deel ging uitmaken) was daar begrijpelijkerwijs bevreesd voor. Niettemin dankte Goethe zijn grote roem aan Werther. (In het begin verdedigde hij Werther overigens krachtig. Een aanval op het werk door Friedrich Nicolai beantwoordde hij met een fel maar onsmakelijk gedicht waarin hij Nicolai op Werthers graf liet poepen. De Sturm en Drangers hielden overigens wel van scabreus taalgebruik , maar meestal gingen ze niet zo ver dat ze woord Drang zo letterlijk namen :)

De Duitsers - Goethe voorop – hebben van de romantiek ook een rommeltje gemaakt. Het romantische werk bij uitstek is Goethes Die Leiden des jongen Werthers. Die roman uit 1774 valt echter in de Sturm und Drang-periode. Meestal laat men de romantiek pas beginnen bij Novalis, in 1798, vierentwintig (!) jaar na Goethes Werther.
Tegen die tijd schaamde Goethe zich voor Werther, een wel erg autobiografische bekentenis van zijn liefde voor de onbereikbare Charlotte. In die tijd had Goethe zijn ziel allang aan het classicisme verkocht: ‘Das Klassische nenne ich das Gesunde, und das Romantische das Kranke’.

Vervolg >>